Od reforme takmičenja pod okriljem Evropske nogometne federacije (UEFA) bosanskohercegovački klubovi još nijednom nisu uspjeli izboriti plasman u neku od grupa, bilo elitne Lige prvaka ili drugog po snazi takmičenja, Lige Evrope. 

Kvalifikacije su bile maksimum za bh. predstavnike za koje ponavljanje rezultata kakav je, recimo, ostvario sarajevski Željezničar 1985. godine u tadašnjem Kupu UEFA, a to je plasman u polufinale, izgleda kao naučna fantatika.

Minute do finala

Tada se Kup UEFA, čiji je "nasljednik" Liga Evrope, igrao po klasičnom kup-sistemu i Željo je, pod vodstvom legendarnog trenera Ivice Osima, redom rušio ekipe bugarskog Slivena, švicarskog Siona, rumunske Univerzitatee iz Krajove i bjeloruskog Dinama iz Minska.

Minute su "Plave" dijelila i od plasmana u finale, ali Željo nije dobio priliku da se bori za trofej sa Realom iz Madrida. Šokantni gol u posljednjim trenucima revanša na Grbavici (2:1 za Želju, prvi meč 3:1 za Mađare) odveo je mađarski Videoton u finale protiv "Kraljeva"...

S druge strane, Željin gradski rival Sarajevo igralo je 1967. godine protiv engleskog giganta Mančester junajteda (Koševo 0:0, Mančester 1:2) osminu finala Kupa evropskih šampiona...

U poslijeratnoj historiji, maksimum za Željezničar i Sarajevo bilo je treće pretkolo Lige prvaka, koja je zamijenila Kup šampiona. Klub s Grbavice je u sezoni 2002/203. eliminisao islandski Akranes i norveški Lilestrom, a na putu ka grupnoj fazi zaustavio ga je moćni engleski Njukasl (Koševo 0:1, Njukasl 0:4).

Pet godina kasnije bordo tim je prvo izbacio malteški Marsašlok i favorizovani belgijski Genk, ali ne i ukrajinski Dinamo iz Kijeva (Koševo 0:1, Kijev 0:3), takom da je plasman u grupnu fazu Lige prvaka i do danas ostao samo san.

Sarajevo je jedini naš tim koji je u dva navrata igrao plaj-of Evropske lige. Prvi put 2009. godine, pod vodstvom Mehmeda Janjoša, bordo tim je eliminirao slovački Spartak iz Trnave i švedski Helsingborg (nakon boljeg izvođenja jedanaesteraca).

Međutim, ne i rumunski Kluž, koji je ga je zaustavio uz dosta sreće. Na Koševu je bilo 1:1, dok je u Rumuniji kluž slavio 2:1, a navijači aktuelnog bh. prvaka još pamte kolosalnu priliku koju je u finišu meča propustio Damir Hadžić.

Pet godina poslije Sarajevo je eliminiralo norveški Haugesund i grčki Atromitos, a u plej-ofu je nadigrano od njemačke Borusije Monhengladbah (Koševo 2:3, Menhengladbah 0:7).

Četiri tima

Ove godine, imat ćemo četiri predstavnika u Evropi. Sarajevo počinje novi put prema Ligi prvaka, a u slučaju da ne uspije proći preko moćnog škotskog Seltika, imalo bi utješnu nagradu u vidu trećeg pretkola Lige prvaka u kojem bi čak bio u statusu nositelja.

U Ligi Evrope nastupt će tri naša kluba. Viceprvak Zrinjski igrat će protiv makedonske Akademije Pandev, rival Širokom Brijegu bit će kazahstanski Kairat, dok će Radnik Bijeljina odmjeriti snage protiv Spartaka iz Trnave. Prvi mečevi u oba evropska klupska takmičenja bit će igrani 9., 10. i 11. jula.

Devet golova Mostaraca 

Zrinjski se može pohvaliti da je od svih bh. klubova ostvario najveću pobjedu u Evropi. U sezoni 2010/2011, u drugom pretkolu Evropske lige, Mostarci su kao gosti pobijedili Tre Pene u San Marinu sa rekordnih 9:2.

S druge strane, prošlogodišnji debakl Sarajeva od italijanske Atalante u pretkolu Live Evrope (0:8) je najuvjerljiviji poraz naših predstavnika na kontinentalnoj sceni.

Čelikovi trofeji

Spomenimo i to da je zenički Čelik dva puta osvajao Srednjoevropski kup. Prvo put 1971. godine, nakon pobjede u finalu protiv austrijski Salcburg (3:1) na neutralnom terenu u Italiji.

Dvije godine poslije Zeničani su u finalnom dvomeču bili bolji od italijanske Fiorentine. U Firenci je bilo 0:0, dok je u Zenici Čelik pobijedio 1:0.