NA DANAŠNJI DAN

Izvršen atentat na Abrahama Linkolna, predsjednika SAD

Linkoln je sljedećeg jutra podlegao povredama, a istragom je utvrđeno da su Buta potplatili bogataši s američkog juga

Abraham Linkoln. americanhistory.si.edu

Indira Pindžo

14.4.2023

Predsjednik SAD Abraham Linkoln (Lincoln) na današnji dan 1865. godine smrtno je ranjen u atentatu, samo nekoliko dana po završetku četverogodišnjeg građanskog rata u kojem su snage sjevernih saveznih država (Unija ili Sjever), koje je on predvodio, pobijedile južne robovlasničke države (Konfederacija ili Jug).

Na Linkolna je u loži vašingtonskog pozorišta "Ford Tietr", navodno, pucao umno poremećeni glumac, pristalica poraženih južnjaka Džon Vilkis But (John Wilkes Booth). Linkoln je sljedećeg jutra podlegao povredama, a istragom je utvrđeno da su Buta potplatili bogataši s američkog juga.

Georg Fridrih Hendl. wordpress.com

Direktor Kraljevske muzičke akademije

Njemački kompozitor Georg Fridrih Hendl (Friedrich Handel), umro je 14. aprila 1759. u Londonu. Uz svog savremenika Johana Sebastijana Baha najistaknutiji je predstavnik baroka u muzici. Skoro cijelu karijeru proveo je u Londonu kao direktor Kraljevske muzičke akademije.

Hendl je komponovao opere, orkestarske svite i oratorije, koje je monumentalni vokalno-orkestarski oblik izdvojio iz crkvene muzike. Najpoznatije Hendlove opere su "Julije Cezar" i "Aleksandar“, orkestarske svite "Muzika na vodi" i "Muzika za vatromet", a oratorij "Mesija" se smatra njegovim najboljim muzičkim djelom.

Kristijan Hajgens. wikipedia.org

Izumitelj sata s klatnom

Na današnji dan, 1629., u Hagu je rođen holandski matematičar, fizičar i astronom Kristijan Hajgens (Christian Huygens), jedan od najvećih svjetskih naučnika svih vremena. Tvrdio je da je svjetlost sastavljena od talasa, što se u fizici naziva Hajgensov princip. Otkrio je prsten oko Saturna i njegov mjesec Titan. Prvu knjigu o teoriji vjerovatnoće napisao je 1657. godine.

Hajgens je, ipak, najpoznatiji kao izumitelj sata s klatnom, otkrićem koje je bilo prekretnica u mjerenju vremena. Sat s klatnom bio je najtačniji mjerač vremena skoro 300 godina. Godine 1666., Hajgens se preselio u Pariz, gdje je radio u Francuskoj akademiji nauka pod zaštitom kralja Luja XIV. Koristeći Parisku opservatoriju, koja je izgrađena 1672. godine, vršio je astronomska posmatranja.

Simon de Bovoar. voxfeminae.net

Inspiracija feminističkog pokreta

Najveća francuska filozofkinja, feministkinja i književnica Simon de Bovoar (Simone de Beauvoir), životna saputnica također velikog francuskog filozofa i književnika Žan-Pola Sartra (Jean-Paul Sartre), umra je 14. aprila 1986. godine.

U dobi od 21 godine postala je najmlađa osoba i deveta žena u historiji Francuske s položenim državnim ispitom iz područja filozofije. U godinama nakon Drugog svjetskog rata postaje radikalna filozofkinja, razotkriva patrijarhalnu osnovu teorija u biologiji, psihoanalizi i historijskom materijalizmu.

Proučavala je rodne uloge i postavila slobodu, pravo na samoodređenje i jednakost kao osnove svih vrijednosti, o čemu je pisala u knjizi "Drugi spol", koju je objavila 1949. godine, a koja je bila inspiracija feminističkog pokreta. 

Vlasnik autorskih prava © avaz-roto press d.o.o.
ISSN 1840-3522.
Zabranjeno preuzimanje sadržaja bez dozvole izdavača.